✝Ukakanganisa, kumbira ruregerero.
✝Dudza kutenda kwako.
✝Zvausina kunzwisisa, bvunza.
✝Zvawafunda, dzidzisawo vamwe.
✝Kana wagumirwa, tsvaga rubatsiro.
✝Kana uine mhosva bvuma pachi pedo.
✝Kana uchigona kupa, ipa.
✝Kana uchida munhu muudze.
Dzidza kuona kana runoita se‘rudo’ kuri kushungurudzwa. Dzimwe nguva vanhu vanochengera vachishandisa manzwiro erudo emumwe wavo. Kushungurudzwa kunouya nenzira dzakawanda, as iwe unofanira kugona kuona yambiro yacho ugobatsirika.
- Nzira inowanzoshandiswa ndeyekupiwa rudo zvine miko, kudiwa maererano nezvawaita kana kusaita. Izvi zvinogona kuratidzwa nemashoko kana maitiro akaita sokuti, ‘Dai waindida chaizvo wai …’ kana kuti ‘Ndinokuda asi …’
- Imwe nzira inoshandiswa pakushungurudza ndeyokutyisidzirwa kurambwa kana kurega kudiwa kana ukasaita zvinodiwa. Somuenzaniso, Kana ukasa … ndinokuramba, handichazokudizve.’
- Vashungurudzi vanogonawo kutamba nekutya kwako kukuita kuti uteerere zvavanoda. Somuenzaniso vanogona kukuudza kuti ‘hapana munhu achakuda semadiro andinokuita.’ Kana kuti ‘hapana munhu achakuda kana ndikakusiya.’
Kana ukaitirwa chimwe chezvinhu izvi muukama hwako ziva kuti ungangodaro uchishungurudzwa. Kushungurudzwa hakufanire kuitika. Wakasikirwa zviri nani. Taura nomupriste ubatsirwe.
Nhanganyaya
Kutambura kunoitika kumunhu wose, chikamu chehupenyu. Tose tinosangana nako nenzira dzakasiyana-siyana. Hazvinei kuti kwakonzerwa nokurasikirwa, kusurukirwa, kuora mwoyo, kutambudzwa kana kushorwa kana chii zvacho kutambura hakunzvengeki. Asi kunyangwe tisingakwanisi kunzvenga kutambura tinoshandura magamuchiriro atinokuita. Izvozvo ndozvakakosha.
Kana mukateedza mazano anotevera muchagona kubatsirika.
Ziva kuti hakuna munhu anopukunyuka pamuchinjikwa.
Munhu wose anotambura nenzira yake, uye vamwe vanotambura kupfuura vamwe. Kunyange munhu mutsvene anototamburawo. Amai Teresa vokuKarikata vakatambura nokuora mwoyo. Papa Johani Pauro II akatambudzika zvikuru nekurasikirwa, urwere, uye kupfuurwa kwaakaitwa. Kritsto pachake akatambura.
Usanyunyuta simba raMwari munguva dzekutambudzika.
Usambofunga kuti kutambura kwako chiratidzo chokuti Mwari haakudi. Mafungiro akadai ari kure nechokwadi.
Usaedza kunzwisisa udzamu hwekutambudzika.
Sekusanzwisira kwatinoita udzamhu hwerudo rwaMwari kwatiri, hatimbofa takanyatsonzwisisa chokwadi chose pamusoro pekutambudzika.
Ziva mviromviro yamatambudziko ako
Kutambura kunogona kupinda muupenyu hwako nekuda kwe: matambudziko eupenyu, kurairwa naMwari, kudzidziswa naMwari, mubairo wokutevera Jesu, migumisiro wesarudzo dzakaipa kana zvoupenzi zvawakaita. Kumbira Mwari kuti akuratidze kuri kubva matambudziko ako.
Kana uchiona kuti uri kutambura nekuda kwezvivi kana zvikanganiso zvawakaita, rangarira kuti Mwari ane rudo uye haadi kukuitira utsinye. Pfidza utendeuke pamwe nokudzidza kubva pane zvakaitika. Kana uchiona kuti uri kutambura nekuda kwekutevera Jesu, nyengeterera simba rokuti urambe uchimutevera, uye ziva kuti achakupa mubairo wokutendeka kwako.
Kunzwisisa kuti pane chikonzero chekutambura.
Tinogona kusaziva chikonzero chekutambura kwedu kusvikira pava paye muupenyu. Tinogonawo kutadza kuziva chikonzero ichi zvachose. Mwari anogona kuve nezvikonzero zvinoita kuti abvumire kutambura muupenyu hwako. Saka kunze kwekubvunza zvikonzero bvunza kuti ndingaite sei ndiri panguva yakadai. Uchaona achikupa nzira dzokuona chinangwa chaanoda kuzadzisa kuburikidza nokutambura kwako.
Bvuma kutambura.
Zvinoita kunge zvekupenga! Zvakaoma kugamuchira kuti kana tiri pakati pekutambudzika, tinokwanisa kuwedzera kuradziwa kwedu kuburikidza kushushikana kwatinoita kwakafanana nekutsamwa, kuora mwoyo kana kusuruvara. Tinofanirwa kusundira kure mafungiro iwayo asina kunaka toatsiva nekushivirira uye kudzikama. Tikaita kudaro, manzwiro ekutambura haazowedzerwa nemamwe manzwiro akaipa.
Usarega zvichikudya.
Ichi hachisi chinhu chakaoma kuita. Asi kutambura pakunokudya, kunokumedza uye hazvisi nyore kuwana Mwari kana wanyura pakati pokutambudzika.
Verenga bhaibheri rako, kunyanya bhuku raJobho.
Kana paine mumwe munhu akatambura zvikurusa ndiJobho. Asi kunyange mukuedzwa kwake haana kumbobvira atadza kutendera uye rudo rwake kuna Mwari rwakaenderera mberi.
Ona zvakanaka zvinobva mukutambudzika.
Kutambura kunouya kwatiri nenzira dzakawanda uye dzimwe nguva zvinoda kuti tisvinure tinone chokwadi – chokwadi chokuti pamwe zvaitika kuti tiongorore mararamiro edu kana kuti tipihwe mukana wokuriritira munwe. Tisakanganwa zvakanaka zvakabuda kubva pakutambura kwaKristo – ruponeso rwedu.
Panzvimbo yekuedza kunzvenga kutambura, ita kuti kukudzidzise nokukukudza.
Chinangwa chaMwari ndechekukubatsira kudzidza kutodzana naJesu Kristu, uye izvi zvinogoneka kuburikidza nekuvandudzwa kunokonzerwa nekutambura. Saka usatarisira kuti unogona kudzivisa kutambura. Panzvimbo yekuedza kubvisa kutambura, kumbira Mwari kuti atange kuunze zvinangwa zvakanaka muupenyu hwako. Kumbira Mwari akuonese kuti dambudziko rako rinoendesa mberi sei zvinangwa zvake kwauri.
Tarisa kutambura kwaKristo.
‘Baba vangu, dai zvaibvira mukombe uyu ngaupfuure, kuda kwenyu ngakuitwe.’ Aya ndiwo mazwi aKristu mubindu reGetsemani. Aiziva zvaifanira kuitika, asi akanga achitya. Yeuka kurwadziwa kwane nekurohwa kwaakagamuchira, kutakura muchinjikwa, kurovererwa pamuchinjikwa, kunzwa kusiiwa naBaba Vake, uye manzwiro ake ekurambwa. ‘Mwari wangu, Mwari wangu,’ Jesu akadana kuna Baba vake, ‘sei mandisiya?’ Ichokwadi kuti aiva Mwari, asi aive achishungurudzika zvakanyanya semunhu wenyama. Saka isuwo patinotambudzika, tinenge tichikugoverana mukutambudzika kwaKristu.
Nyengetera kuti Mwari akupe nyasha dzinokubatsira kukurira kutambura kwako.
Tarisa kwaari kuti akupe simba. Haugone kukurira chero mhando ipi yekutambura pasina Mwari. Achakubvisa mugomba rekutambura agokuonesa zvakakosha. Danidzira kuna Mwari nekutenda kwako.
Teerera chitendero chako kwete manzwiro ako
Sarudza kutenderaa vimbiso dzaMwari dzokuti anogara aine simba pamusoro poupenyu hwako, anokuda nguva dzose uye ane hanya newe, zvakare haambofa akakusiya nyange uri pakati pedambudziko. Manzwiro haana kutendeka kana uchiita sarudzo dzakakosha nekuti anoshanduka-shanduka. Paunenge uchitambudzika zvikuru temba nechokwadi chemuBhaibhiri pakuita sarudzo dzako nokuti chokwadi ichi chinovimbika. Uchanzwa shoko raMwari richiti Mweya Mutsene anewe nyange mukutambudzika kwako.
Pedza nguva naMwari uchinyengetera
Munguva dzakaoma, zvakakosha zvikuru kuti urambe wakabatana naMwari kuburikidza nemunyengetero. Dururira zvikumbiro zvako kuna Mwari nekuvimba kuti ane hanya uye anoteerera nguva dzose. Iva nechokwadi chokuti uri kukembira Mwari kuti aite zvaanoziva kuti zvakakunakira pane kungoedza kuita kuti Mwari aite zvaunoda chete. Kumbira Mweya Mutsvene kuti akubatsire kuunza minyengetero yako zvichienderana nezvido zvaMwari kwauri.
Bvunza mibvunzo yakafanira kuti uite sarudzo dzakafanira
Pose paunotarisana nesarudzo yezvinofanira kuitwa panguva yakaoma, zvibvunze kuti: Sarudzo yandiri kufunga inopesana nezvinotaurwa naMwari kuburikidza neBhaibheri here?, Chinangwa changu ndechipi? Mamiriro ezvinhu (akadai sekuneta, nzara, kana kushungurudzika) haasi kundikanganisa here sarudzo yakanaka?, Sarudzo iyi ichava mutoro muupenyu hwangu here?, Sarudzo ichave chigumbuso kune vamwe mukutenda kwavo here? Sarudzo iyi inoremekedza Mwari here? Sarudzo iyi ichakanganisa kereke here?, Izvi zvichaita kuti mhuri yangu iite sei? Vanhu vandinonamata navo vanondiziva vari kundipa mazano okuti kudii? Ndine rugare here pamusoro pesarudzo iyi? Mwari anod
© Musakope mharidzo iyi musina mvumo
Rungano urwu rwunotiratidza mhando nhatu dzevakokwi. Kune vakokwi vekutanga vanobvuma daidzo yavo, asi mabiko paanosvika vakokwi vanotanga kuzengurira, vanotanga kupa zvikondero zvenhando.
Pane vakokwi vanoenda havo kumabiko asi vanoenda vasina kugadzirira zvizere, vanoenda vasingakodzere.
Vakokwi vokupedzisira vanobvuma kukokwa voenda nehanzu dzakakodzera vakagadzirira.
Vakokwi vekutanga
Vakokwi ava havasi vatadzi kwete. Havana chakaipa chavakaita. Mumwe aive papurazi rake achirima, mumwe aiita basa rake rinomupa mari. Mabasa aya mabasa akanaka anopa kurarama.
Dzimwe nguva zvinhu zvinotibvisa pana Mwari hazvisi zvinhu zvakaipa kwete asi zvinhu zvakanaka. Kuita hanya nebasa rako hachisi chinhu chakaipa, asi kana basa rako rave kukutadzisa kuuya kumisa panenge pave nedambudziko, basa rako rinenge rave mhingaidzo.
– Patakapinda muzvita takati tinoda kutara varwere, asi hatisi kuvhiringwa here neumwe urongwa?
– Savatenderi takati tinoda kugara rupenyu rwerunamato, asi tiri kuwana nguva here yekunamata?
– Kupa, kuvimbika, kunwa doro, kuva nemhuri.
Mukokwi asina hanzu yemuchato
Kana ukaenda kunotamba unofanira kupfeka zvinoenderana nekutamba. Kana ukaenda kumuchato unofanira kupfeka zvinoenderana nemuchato. Uyu wekuenda kumuchato asina kupfeka zvakafanira anoratidza kuti muviri wake waive kumuchato asi pfungwa dzake nemweya wake zvakanga zvisiko. Akanga ari pamhemberero asi norumwe rutivi akanga asipo. Jesu haadi maitiro akadaro ehunyengedzi. Zviri nani kusavapo pane kunyepedzera kuvapo. Munhu wose nokokwa kumabiko. Munhu wose akasununguka kuuya kumabiko. Asi munhu wose anofanira kugadzirira zvizere nokuva nezvinodiwa zvataurwa naPauro ‘rudo’…….
Munyai: Vana Baba ndinokumbirawo kuti titange tanamata tisati tafambisa nyaya dzedu.
Dare: Namata hako mukuwasha
Munyai: Ngatitsinzinyei tinamate … Muzita raBaba NeroMwanakomana neraMweya Mutsvene. Mwari baba ndauya pamberi penyu. Ichokwadi mari hatina, asi munoti mushoko renyu ‘Uyai kwandiri imi makaneta makaremerwa’. Tinounza kwamuri mutoro wokuroora tenzi. Tinodzinga mweya wekukara mari pahama dzemukadzi Baba. kunyanya ruchiva rwezvinhu zvenyika ino ngarubve kunanababa vemukadzi muzita raJesu. Mweya wemadzinza usingadi kuti mwanasikana aroorwe ngaubude muZit raJesu. Taramba mweya wemheremhere panhaurwa dzino. Mwari wevarombo! Ndakumbira nokutenda kuti kana mahara chaiwo mukadzi tinopihwa pano… Muzita raBaba reroMwanakomana neraMweya Mutsvene. Amen.
Nhanganyaya
Nzira yeMuchinjikwa itsika yechinyakare muChechi yeKatorike inodzokera mazana mana emakore Kristo abva mukuberekwa ap vanhu vaienda kuNyika inoera kunofamba nzira yakafambwa naJesu.
Maitiro edu eNzira yoMuchinjikwa anogona ku va akapfuma, aneudzamu, uye anobatsira, asi tinogonawo kukanganwa kukosha kwayo tigotadza kuirarama muhupenyu hwedu.
Pane zvikonzero zvisere zvokuita Nzira yoMuchinjikwa zvandinoda kukusiirayi
1. Inotiita kuti tivimbe naMwari
Muchinjikwa waKristu une rudo rwose rwaMwari. Pauri tinowana tsitsi dzake dzisingaverengeki. Pauri tinoisa kuvimba kwedu kose nokutenda kwedu kwose. Ngatizviisei mumaoko aJesu, haambofa akatirasisa.
2. Inotipinza murungano rwaJesu
Mushure mokuita nzira yoMuchinjikwa unoziva waunoda kutodzana naye – Pirato? Simioni? Maria? Jesu anenge akakutarisa achibvunza: Unoda here kundibatsira kutakura muchichikwa? Imi nesimba ramuinaro (zvikuru sevechidiki) muchapindura muchiti kudii?
3. Inotiyeuchidza kuti Jesu anotambura pamwe nesu
Muchinjikwa waKristu unotakura kutambura uye zvivi zvavanhu, kusanganisira zvedu pachedu. Jesu anobvuma zvose izvi nemaoko akatambanuka, achitakura michinjikwa yedu pamapfudzi ake achiti: ‘Shinga! Hautakuri muchinjikwa wako woga! Ndinotakura newe. Ndakakunda rufu uye ndakauya kuzokupa tariro, kuti ndikupe hupenyu.
- Inotisungira kuita
Muchinjikwa waKristo unotikurudzirawo kuti tizvibvumire kuputirwa nerudo rwake. Unotidzidzisa nguva dzose kutarisa vamwe netsitsi uye neunyoro, kunyanya avo vanotambudzika, avo vanoda kubatsirwa, neavo vanoda shoko kana kushandirwa.
5. Inotibatsira kusarudza kumira kana kusamira naKristo
Muchinjikwa anoratidza kuti mukutonga kwake mMwari anotida. Ngatiyeukei izvi: Mwari anotiratidza rudo rwake mukutitonga kwake. Kana ndikabvuma rudo rwake ndinoponeswa, kana ndikaruramba, ndinotongwa, kwete naiye nokuti haandipe mhoswa, asi kuzvitonga ini pachangu.
6. Inoratidza mhinduro yaMwari kuzvivi zvapasi
Muchinjikwa izwi raMwari raakapindura uipi hwapanyika. Dzimwe nguva zvinogona kuratidzika sokuti Mwari hapana zvaanoita maererano neuipi. Asi Mwari akataura, akapindura, uye mhinduro yake ndiyo Muchinjikwa waKristu: shoko rinova rudo, tsitsi nokukanganwirwa.
7. Inoita kuti tisanyunyute rudo rwaMwari
Muchinjikwa wakapei kune avo vakauringa neavo vakaubata? Muchinjikwa wakasiira mumwe nemumwe wedu chii? Unopa hupfumi husingagoni kupihwa naani zvake: chokwadi cherudo rwakatendeka rwaMwari kwatiri.
8. Inotitungamirira kubva pamuchinjikwa kusvika
O Jesu, tititungamirire kubva pamuchinjikwa kusvika pakumuka muvafi mutidzidzise kuti zvakaipa hazvina izwi rekupedzisira, asi rudo, ngoni nekuregererwa. O Kristo, tibatsirei kuti titizve: ‘Nezuro ndakarovererwa pamwe naKristu; nhasi nzasimudzirwa pamwe naye. Nezuro ndakafa pamwe naye, nhasi ndinorarama pamwe naye. Nezuro ndakavigwa pamwe naye, nhasi ndamutswa pamwe naye.
Chiverengo
Zvaungaitewo kusarudza mukati mavanhu ava varume vanoziva basa, vanotya Mwari. Vanofanira kuva varume vari pachokwadi, vanovenga zvepfumbamuromo, uvape basa rokutungamirira vamapoka anenge aine chiuru chavanhu, mukati macho vamwe vave vatungamiriri vetumapoka tunenge tuine zana ravanhu, tumwe tuine makumi mashanu, tumwewo tuine gumi ravanhu. Vatungamiriri ivavo ndivo vova vakutonga mhosva dzavanhu mazuva ose. Kana pazoita mhosva huru ndidzo dzavangauye nadzo kwauri, asi mhosva duku dzose vachadzitonga ivo pachavo. Naizvozvo iwe ucharerukirwa nebasa nokuti vanenge votakudzana newe mutoro. – Kubuda 18:21-22
nhanganyaya
Kupa vamwe mabasa ndechimwe chezviratidzo zvikuru zvokuremekedza nokuvimba nevari pasi pako. Ukaita izvi vateveri vako vachabatsirana newe kudarika kana uchiita vekushandisa. Iko kushandisa vanhu hakuna humwari mukati.
Pane nzira mbiri dzokuti zvinhu zviitwe: kuita pachako kana kuita kuburikidza nevamwe. Kana iwe pachako ukaita zvinoda kuitwa unokwanisa kuwana zvaunoda semadiro aunoda kuti zviitwe. Ukaita zvinhu kuburikidza nevamwe unogona kutadza kuwana zvaunoda chaizvo-chaizvo asi unoita kuti paitwe zvinhu zvakawanda. Kupa vamwe mabasa inzira huru yokuita kuti zvinhu zvakawanda zviitwe munguva pfupi. Tikazviitira zvinhu zvedu tinowana zvinoenderana nesimba rataisa.
Kupa vamwe mabasa zvinoreva kuita kuti vanhu vakawanda vabatsirane newe mukuzadzisa chinangwa chesangano rako.
Mundima yataverenga Jetiro akaudza tezvara vake Mozisi chokwadi chokuti ipa vamwe mabasa. Mozisi akateerera zano raJetiro vanhu vazhinji vakawana ruenzaniso munguva pfupi uye nokukurumidza. Mozisi pachake akasunungurwa pamitoro isina maturo. Vabatsiri vake vaisiita misindo vakatanga kuva vabatsiri mubasa rake. Vakanzwa kudiwa nokuremekedzwa. Vakaita basa rakawanda vachifara uye vachida. Mozisi aivapo kana vainge vozoda rubatsiro panyaya dzainge dzakaoma kutonga. Mozisi akadzidza kugoverana mabasa navamwe.
Mhando mbiri dzokugoverana mabasa navamwe
Pane kupa vamwe mabasa nekuitisa vamwe mabasa.
Kuitisa vamwe – Kugovera mabasa kwakaipa ndekwekuti ‘ita nemaitiro angu.’ Mutungamiri anoudza ari pasi pake zvekuita nemaitiro. Munhu anoudzwa chinangwa nekudodomedzerwa maitiro. Mutungamiri anoita saforomani.
Kuita vamwe vatariri – Kugovera basa kwakanaka ndekwekuita vamwe vatariri. Apa mutungamiri anopa vari pasi pake mabasa nekuvapa simba rinodiwa kuti vanyatsoita basa ravo nemwazvo. Mutungamiri anotsanangura chinangwa orega ari pasi pake achiita nemaitiro ake. Maitiro emunhu anoremekedzwa nekusiyana kwawo.
Kuita vamwe vatariri
Kuita vamwe vatariri kunobva pakuremekedza nokuvimba nevamwe. Mutungamiri akanaka anoziva zvekuturira vamwe kuti vaite nezvekusaturira uye huwandu hwezvinofanira kusiirwa vamwe kuti vaite maererano nekugona kwemunhu uye ruzivo rwake.
Kupa vamwe mabasa nemazvo kunotora nguva uye kunoda mwoyo murefu. Anenge achitungamirirwa anofanira kudzidziswa maitiro okuva mutariri. Kana zvikaitwa nenzira kwayo zvinoita kuti mutungamiri asawandirwe nebasa uye akwanise kuita zvimwe zvinhu zvakakosha.
Mapiro anofanira kuitwa mabasa
Kupa rubatsiro – Nyakupa mabasa anofanira kuvapo kana vaapa mabasa vachida rubatsiro. Dzimwe nguva vanhu vanenge vachida kuziva kuti vari kuita zvinhu nomazvo here kana kuti vanenge vachida rumwe ruzivo runovandudza basa ravapihwa.
Kusunungura vamwe – Vatungamiri vakanaka vanonyatsotsanangurira vateveri vavo zvitarisiro zvavo vobva vavarega vachiita maitiro avo vakasununguka. Unyanzvi noungwaru hwevamwe hautsikirirwe asi kuti hunokurudzirwa. Zvikanganiso zvinoonekwa semukana wokudzidza.
Kupa simba nezvinhu – Munhu anopihwa simba raanoda kuti akwanise kuita zvinodiwa. Mutungamiri anopa ari pasi pake zvinoda kushandiswa uye mari inodiwa. Mutungamiri haatarisiri kuti anotungamirwa auye achikumbira mvumo nguva dzose kuti aite kana kushandisa zvimwe zvinhu. Mutungamiri anosunungura nyakupihwa basa kuti azvimirire.
Sei tichipa vamwe mabasa?
Pane zvikonzero zvakawanda.
- Kukurudzira – Kupa vamwe mabasa kunovakurudzira. Vanotanga kuita basa, kwete sevashandiswi, asi sevashandipamwe. Havazotarisi basa sechinhu chavamanikidzwa kuita asi sebasa ravo.
- Kusatambisa nguva – Kupa vamwe mabasa kunoitawo kuti mutungamiri asatambise nguva pamwe nokuti awane nguva yakawanda yokuita zvimwe zvinhu zvakakosha.
- Kuumba – Kupa vamwe mabasa kunovadzidzisawo nokuvaumba sevatungamiri.
- Kuita basa rakawanda – Kupa vamwe mabasa kunoita kuti basa rakawanda riitwe. Mutungamiri anenge asingashande oga asi anenge achishanda kuburikidza nevamwe. Pekutanga zvinombononoka asi nekuvamba kwenguva kana vateveri vave neruzivo zvinhu zvinofamba zvakanaka chose.
Se vamwe vatungamiri vasingape vamwe mabasa?
Pane zvikonzero zvakawanda.
- Kusada kusiya chigaro – Chikonzero chikuru ndechekuti vamwe havadi kusiya zvigaro. Vanenge vachiti vateveri vavo havana kunyatsoyaruka. Asi maonero aya kuvharidzira kubatirira kwavo pasimba.
- Kushaya ruzivo rwakakwana – Dzimwewo nguva vanhu vanenge vapinda pachigaro kekutanga vanenge vasina ruzivo rwakakwana. Vaimbove vateveri uye havana kudzidziswa kuti basa rinopihwawo vamwe. Vanhu vakadai vanotya. Vamwe vanozokunda kutya kwavo nokufamba kwenguva votanga kugovera mabasa.
- Kudisa zvakarurama – Vamwe vanotadza kugovera mabasa nokuti havadi basa risina kuitwa nemazvo. Vanoteverera basa kuti vaone kuti raitwa zvavanonyatsoda chaizvo here. Vanokanganwa kuti pane nzira dzakawanda dzokuita chinhu chimwechete zvinoita sokunge zvakarurama kumutungamiri zvinogona kusaonekwa saizvozvo navamwe. Mutungamiri anofanira kubvumidza kuti basa riitwe zvakanaka kunyange risina kururama sematarisiro ake.
- Kushandisa – Vanhu vanoshanda vasingamire vanoremerwawo nekupa vamwe mabasa. Vanoshanda usiku hwose vagochema-chema kuti vari kuwandirwa nebasa uye kuti vari kuitira vanhu zvakanaka. Chokwadi ndechekuti havagone kuzorora nekunakidzwa neupenyu. Kushanda vasingamire ndiko kunovapa mufaro. Saka vanoshanda vachizvikuvadza vasingazive kuti vakagoverana nevamwe zvinhu zvinofamba zvakanaka.
Vatungamirwi vanogona kuramba kupihwa mabasa
- Kutya kukanganisa – Vamwe havadi kupihwa mabasa nekuti vanotya kukanganisa. Vanogona kuva vakatombokanganisa basa iroro vakasvorwa. Mutungamiri akanaka anosimbisa vateveri vake achivaudza kuti kukanganisa kunowanikwa, uye mukana wokudzidza. Mutungamiri anofanira kuratidza kuti anomira nevateveri vake kunyange vakakanganisa.
- Kukasika kupihwa basa – Dzimwe nguva vateveri vanogoverwa basa nokukurumbidzisa. Izvi zvinogona kuita kuti vatadze zvakawandisa votanga kutya kuita mabasa. Vamwe vatungamiri vechidiki vanoshandisa simba ravo zvisizvo vachidzvanyirira vari pasi pavo. Izvi zvinoita kuti vateveri vavo vavavenge nokuvarwisa. Vanoguma vaomerwa voramba kuita mamwe mabasa avanopihwa.
- Kushaya chido – Vamwe vateveri havana chido chokukura. Vanogutsikana nokuita zvishoma nokunakidzwa nepavari ipapo.
Zvinoda kuvimba nevamwe
Mutungamiri akanaka anoti kuvateveri vake, ‘Ndinovimba nemi. Mune simba rose pabasa ramapihwa.’ Kuvimba ndiyo hurudziro huru. Kuvimba kunoita kuti vanhu varatidze unyanzvi hwavo. Kuvimba kunoita kuti munhu atore nguva achidzidzisa vaapa basa.
Ukaenda kuwadhi rinoponera madzimai, unonzwa vananyamukuta vachidaidzira nemazwi epamusoro vachiti, ‘Sunda!’ Kana zvadaro unobva waziva kuti pane zvakuda kuitika. Asi mwana haangobude nokuti nyamukuta ati ‘Sunda.’ Ane nhumbu yacho ndiye anofanira kusunda nyange ari pakati pamarwadzo. Akaita nungo mwana anofira munhumbu.
Nepakunamata mufundisi anogona kuparidza agodudzira bhaibhiri rose asi zvinoda kuti iwe usunde pachako. Ukaita nungo dzekunamata haumbofa wakazvara vimbiso dzawakaitirwa. Rombo rako rakanaka hariuye. Chishamiso chako hachiuye. Hongu pane marwadzo. Hongu zvinombooma asi unofanira kuramba uchisunda. Ino haisi nguva yokudzokera shure.
Shangu yoga-yoga ine payo nenguva yayo yainoshanda. Mapatapata ekugezesa haaite kuendesa kubasa. Haukwanise kunogeza negogo chero yakakufita sei. Izvi zvakafanana noukama. Ziva vanhuvanoita panguva dzakasiyana-siyana. Haasi munhu wose waunofanira kutaurira zviri kuitika muupenyu hwako. Vamwe vanhu ndeve kugocha navo. Vamwe vanhu ndeve kufara navo chete. Vanhu vashoma vanoita zvose. Iva nouchenjeri hwokuziva kuti ndiani anoita papi. Izvi zvinoita kuti usagarorwadziswa.
Kakati kabirwa bhegi rekuchikoro, kamwe kamwana kegwaro repiri kakamira pamberi pavamwe vana kakati ‘munhu aba bhegi rangu ndapota ngaadzose nekuti ndinogona kuita zvandakamboita kwandaipinda gore rapera.’ Vana vose vakavhunduka bhegi rikabva rabuditswa. Mumwe ticha ndokubvunza kamwana kaya kuti ‘wakaita sei gore rapera kwawaimbopinda?’ Kamwana kaya kakati, ‘ndaibatira mabhuku mupurasitiki!’
Minyengetero 